نهج

كسانى كه بر كودك ولايت دارند و شرايط آنان صاحبان ولايت 1- ولايت بر كودك و نظارت بر مصالح او به ترتيب اولويت بر عهدهء افراد زير است و درصورت نبودن يكى , ولايت به ديگرى منتقل مى شود: -- پدر وجد پدرى . -- وصى پدر يا وصى جد پدرى كه به عنوان قيم كودك تعيين شده است . -- حاكم شرع . -- مؤمنان عادل.(1) 2- افرادى مانند مادر,مادر بزرگ مادرى يا پدرى , پدر بزرگ مادرى ,برادر , عمو و دايى وفرزندان آنان و نيزنامادرى , درزمان حيات اولياى شرعى ـ كسانى كه در مسألهء قبل گفته شد ـ يا پس از مرگ آنها,بر هيچ امرى از امورآن كودك از قبيل ازدواج و به كارگيرى و غير اينها,ولايت ندارند.(2) شرايط ولى 1- ولى كودك بايد داراى شرايط زير ب...

حدود ولايت ولى كودك ولى , بر جان ومال كودك ولايت دارد , و با شرايطى در هر دو مورد مى تواند نسبت به كودك اعمال ولايت كند. موارد هر يك به تفصيل خواهد آمد. ولايت برجان (نفس ) 1- ولايت بر نفس ممكن است به شكلهاى مختلفى باشد, برخى ازآنها عبارتنداز: -- تعليم و تربيت و تأديب -- ازدواج -- اجير كردن وبه كارگرى فرستادن -- حقوقى از قبيل :قصاص -- توليت وقف -- طلاق -- ختنه -- عبادات -- اذان و اطاعت -- نذر و عهد و قسم ...

حكم جدا كردن فرزند از پدر و مادر و پايان حضانت كودك 1- در دوران شير خوارگى , كه مادر, حضانت كودك را بر عهده دارد, براى پدر جايز نيست كودك را از اوبگيرد.(1) 2- بنابر احتياط واجب , اگر مادر, پيش از اتمام دو سال , كودك را از شير بگيرد پدر حق ندارد بچه را از حضانت او خارج كند.(2) 3- كودكى كه مادر ندارد, جدا كردن او از پدر يا جد يا برادر و خواهرش مكروه است .(3) 4- تا هفت سال دختر تمام نشده پدر نمى تواند او را از مادرش جدا كند.(4) پايان حضانت كودك كودك ـ دختر باشد يا پسر ـ پس از بلوغ و رشد, مدت حضانتش پايان يافته و كسى بر او حق حضانت ندارد,بلكه اختيارش به دست خود اوست .(5) 1- تحرير , ج 2 ص 233, م 16ـ ت .خ , ص 421 ...

مواردى كه حق حضانت از بين مى رود 1- حضانت كننده مى تواند حق حضانت متعلق به خود را روز به روز ساقط كند. (1) 2- اگر مادر براى شير دادن فرزندش مزدى بيش از مزد دايه بخواهد و پدر كودك او را به دايه بسپارد, حق حضانت مادر نسبت به كودك ساقط نمى شود. (2) 3- در موارد زير حق حضانت مادر ساقط شده و به پدر مى رسد: -- مادر كودك از حضانت فرزندش خود دارى كند, كه در اين صورت حاكم شرع , پدر را براى حضانت اومجبور مى كند. (3) -- مادر شيعه نبوده و پدر شيعه باشد. (4) -- مادر كودك ديوانه شود. (5) -- مادر حق حضانت خود را ساقط كند. (6) -- مادر كه حق حضانت بر عهدهء اوست پس از طلاق با ديگرى ازدواج كند. (7) -- مادر كودك در مدت حضانت بميرد. ...

حضانت كودكان بى سرپرست 1- تكفل مخارج و تربيت صحيح اسلامى كودكان بى سرپرست بسيار خوب است ولى اگر خطرى آنها را تهديدنكند واجب نيست .(1) 2- كودكى كه پيدا مى شود: -- اگر در معرض تلف بوده و نجاتش وابسته به گرفتن او باشد. بريابنده واجب كفايى است كه او را گرفته و نگه دارد.(2) -- در گرفتن و نگاه داشتن او فرقى نيست كه نوزاد باشد يا مميز.(3) -- در صورتى كه نجاتش وابسته به نگه داشتن او توسط شخص يابنده نباشد, گرفتن كودك بر يابنده مستحب است .(4) 3- پس از آنكه يابنده كودك را در اختيار خود گرفت : -- واجب است يا خودش او را نگه دارى و تربيت كرده و به امورش رسيدگى كند, و يا شخص ديگرى را به اين كار بگمارد.(5) -- تا زمانى كه اولياى كو...

حضانت مادر 1- مادر در صورتى مى تواند حضانت فرزند را بر عهده بگيرد كه داراى اين شرايط باشد: -- آزاد -- مسلمان -- عاقل مورد اعتماد (6) 2- بهتر است كودك را تا هفت سالگى در حضانت مادر باقى گذارند, هر چند پسر باشد. (7) 3- در حضانت مادر نسبت به كودكى كه دو سالش تمام نشده , فرقى نيست كه مادر, خودش كودك را شير دهد!يا ديگرى او را شير دهد. (8) 4- مادر كودك مجاز است كه حضانت او را بپذيرد يا نپذيرد.(9) حضانت ديگران 1- پس از مرگ پدر و مادر, حضانت كودك به ترتيب اولويت بر عهدهء افراد زير است : -- جد پدرى كودك (10) -- وصى پدر يا وصى جد پدرى (11) -- نزديكترين خويشان كودك بر مبناى مراتب ارث (12) 2- افرادى كه حضانت كودك ...

حضانت و مراتب آن تعريف حضانت حضانت به معناى پرورش دادن كودك و پرستارى اوست , كه در احكام دينى داراى مراتب و شرايط خاصى است . مراتب حضانت پسر 1- حضانت پسر در مدت دو سالى كه شير مى خورد با مادر اوست . (1) 2- پس از آنكه دو سال پسر تمام شد حق حضانتش تا زمان بلوغ با پدر اوست . (2) دختر 1- حضانت دختر تا هفت سالگى با مادر اوست . (3) 2- پس از آنكه دختر هفت سا شد, حضانتش با پدر اوست . (4) 3- دخترى كه پدر ندارد, حق حضانتش تا زمان بلوغ با مادر اوست .(5) ...

احكام كودك در هفته اول تولد در اسلام براى هفته نخست تولد کودک احکامى مقرر گشته است که عبارتند از : 1- شستشوى بدن (غسل ) 2- نخستين غذا (كام برداشتن ) 3- نخستين سخن (اذان و اقامه ) 4- نامگذارى 5- تراشيدن سر 6- سوراخ كردن گوش 7- ختنه 8- عقيقه 9- وليمه شستشوى بدن (غسل دادن ) 1- غسل دادن نوزاد, مستحب است . (1) 2- اگر غسل دادن براى نوزاد ضرر داشته باشد, مستحب نيست .(2) 3- اگر غسل دادن نوزاد دو يا سه روز تأخير بيفتد مانعى ندارد, ولى اگر به حدى تأخير بيفتد كه به او نوزاد(3) گويند . بهتر است , رجاءاً (4) غسل دهند. (5) نخستين غذا (كام برداشتن ) مستحب است ـ حتى پيش از خوردن شير مادر ـ با آب فرات و تربت سيدالشهد...

پيشگفتار بسم الله الرحمن الرحيم دين اسلام , دينى است كامل , كمال بخش و در بردارندهء بهترين دستورات زندگى . تعاليم حيات بخش اسلام , بر سرتاسر حيات فردى و اجتماعى انسان سايه افكنده و همهء مقاطع زندگى او را در بر مى گيرد. و >تئورى واقعى و كامل ادارهء انسان از گهواره تا گور>(1) را عينيت مى بخشد. احكام فقهى كه بخشى از معارف دينى است , حاوى مسائل سازنده و تربيتى بس ژرف و سرنوشت سازى است , اما دست يابى به تمام آن مسائل و بهره مندى بهينه از آن , براى عموم مردم , آسان نيست , از اين رو سزاست در ابواب اين فقه مبين سير وكاوش شود و شرح وظايف پدر و مادر در رابطه با فرزند استخراج گردد. در اين راستا ـ كه تلاش خود را در زمينهء تعليم ...

> صد حکايت تربيتي جـعـفـربـن ابـى طـالب يكى از بزرگ ترين ياران رسول اكرم و برادرحضرت على (ع ) است .وى در هـجـرت مـسلمانان به حبشه , سرپرستى آنها را بر عهده داشت و بعد از بازگشت به مدينه ياورى قهرمان وغم خوارى نستوه براى رسول خدا بود.وقتى در جنگ با مشركين دودستش قطع گرديد و بـه شـهـادت رسـيد, رسول اكرم درباره اش فرمود:خداوند عوض اين دو دست دو بال به جعفر عنايت نمود و جعفر دربهشت با آنها پرواز مى كند, لذا به جعفر طيار معروف گرديد. خبر شهادت جعفر مدينه و خصوصا بنى هاشم را غرق در عزا كرد.رسول اكرم (ص ) براى دلجويى از فـرزنـدان جـعـفـر بـه مـنزلش آمدوبه اسماء بنت عميس , همسر جعفر, فرمود: فرزندان جعفر را بـيـاور!كـودكان ك...